15 april 2025

Geef deelnemers inspraak over hun pensioen

Senioren Netwerk Nederland, Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen, Stichting PensioenBehoud en Claimstichting Pensioenvoldoen.NL steunen het nader gewijzigd voorstel van NSC/BBB/PVV voor inspraak van deelnemers over hun pensioen. Van meet af aan hebben deze seniorenorganisaties zich verzet tegen de negatieve gevolgen van de Wet toekomst pensioenen. Op 23 april a.s. behandelt de Tweede Kamer het voorstel van NSC/BBB/PVV. De samenwerkende seniorenorganisaties roepen élke volksvertegenwoordiger op gehoor te geven aan de breed levende behoefte onder hun achterban van ruim een half miljoen bezorgde leden/deelnemers aan inspraak én perspectief op een koopkrachtig pensioen voor elke generatie.

Op 23 april discussieert de Tweede Kamer over aanpassingen van de Wet toekomst pensioenen (Wtp). De discussie gaat onder meer over het voorstel van de Kamerleden Joseph, Omtzigt, Vermeer en Mulder voor individueel bezwaarrecht tegen het invaren van bestaande pensioenaanspraken in een nieuw stelsel. Ook stellen zij compensatie van deelnemers tussen 40 en 65 jaar voor van de achteruitgang die invaren voor hen betekent wegens afschaffing van de doorsneepremie. Die doorsneepremie hebben zij wél jarenlang betaald uit solidariteit met generaties boven hen. Het grote verzet tegen het voorstel van Agnes Joseph, Pieter Omtzigt (NSC), Henk Vermeer (BBB) en Edgar Mulder (PVV) maakt pijnlijk zichtbaar dat partijen in de advies-, toezicht- en pensioenwereld niet de belangen van deelnemers dienen. Daarom enkele feiten op een rij.

Uitschakelen bezwaarrecht vreemde uitzondering

Een pensioenovereenkomst is een overeenkomst tussen de individuele pensioendeelnemer en het pensioenfonds als onderdeel van de arbeidsovereenkomst.
De regel is dat die overeenkomst alleen met goedkeuring van de deelnemer beëindigd of gewijzigd kan worden wanneer het contract fundamenteel wordt aangepast. Wanneer het gaat om rechten die in het verleden zijn opgebouwd, is dit in nog sterkere mate van toepassing. De oude pensioenwet biedt daarom het recht individueel bezwaar te maken wanneer een deelnemer meent dat zijn/haar rechten worden aangetast (artikel 83).

Het feit dat bij invaren in het nieuwe pensioensysteem, zonder enige zeggenschap, oude rechten worden beëindigd en daarvoor in de plaats nieuwe, minder waardevolle, rechten terugkomen is dus een vreemde, typisch Nederlandse, uitzondering!

Wanneer de wetgever meent zo’n uitzondering te moeten maken, dan zal toch eerst aangetoond moeten worden dat zonder die uitzondering de beoogde vernieuwing niet mogelijk is. Op veel plekken in de wereld is aangetoond dat het helemaal niet nodig is om oude rechten “in te varen” in een nieuw systeem en dat het ook helemaal geen probleem is voor een pensioenfonds om voor meer dan één systeem de administratie te voeren. Dat gebeurt trouwens ook nu al in Nederland.

Er is dus helemaal geen noodzaak om deelnemers bij deze beslissing buiten te sluiten en er is dan ook geen enkele grond om dit bij wijze van uitzondering te claimen.

Hoorrecht is farce gebleken

Als alternatief voor het individuele bezwaarrecht is in de Wet toekomst pensioenen het hoorrecht voor gepensioneerden opgenomen. Aan de transitieplannen van de grote pensioenfondsen is te zien dat sociale partners niet of nauwelijks iets hebben aangepast na deze hoorrechtsessies, ondanks alle verzoeken van de pensioenfondsverenigingen.

Eén ding is duidelijk: wanneer het voorstel van NSC, BBB en PVV voor inspraak van deelnemers in enigerlei vorm meteen in de wet was opgenomen, dan hadden de transitieplannen er beter uitgezien. Alle argumenten om die inspraak af te wijzen hebben slechts tot doel de belangen van de burger en deelnemer van een pensioenfonds uit te schakelen en zo de belangen van partijen die geen eigenaar van het pensioenvermogen zijn te beschermen. Ondergetekenden roepen onze volksvertegenwoordigers dan ook op om met hun stem voor het amendement van BBB, NSC en PVV nu eens echt de belangen van pensioendeelnemers (premieplichtigen, slapers en gepensioneerden) te dienen!

Argumenten die pleiten voor inspraak van deelnemers

1) Inspraakrecht repareert het gebrek aan representativiteit van deelnemers bij de besluitvorming rond de Wet toekomst pensioenen. Nota bene: aanspraakhebbenden van het pensioenvermogen werden overal buiten gehouden.
2) Inspraakrecht voor deelnemers biedt betere compensatie voor het opgeheven bezwaarrecht.
3) Inspraakrecht over invaren leidt tot meer vertrouwen van deelnemers in pensioenfondsen, overheid en toezichthouder.

Bij afwijzing van invaren blijven bestaande rechten onaangetast en het ingroeien van nieuwe rechten bevordert een soepele overgang naar het nieuwe stelsel. Zowel voor deelnemers in het oude als in het nieuwe stelsel dient behoud van koopkracht de primaire focus van wetgever en pensioenfondsen te zijn. Koopkrachtbehoud is een fundamentele vereiste voor de verplichtstelling die in Nederland geldt!